Powszechny Spis Rolny - Informacje

O spisie

Statystyka publiczna zapewnia rzetelne, obiektywne i systematyczne informowanie społeczeństwa, organów państwa i administracji publicznej oraz podmiotów gospodarki narodowej o sytuacji ekonomicznej, demograficznej, społecznej oraz środowiska naturalnego. Wypełnienie tego zobowiązania gwarantuje m.in. realizacja spisów rolnych.

Wyniki spisu rolnego są jedynym źródłem, które pozwala dokładnie scharakteryzować polskie rolnictwo. Służą władzom lokalnym i centralnym do podejmowania trafnych decyzji strategicznych, opartych na analizie danych.

Obowiązek realizacji spisów nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, jak również wynika on z rekomendacji FAO, zawartych w dokumencie pn. Światowy program spisów rolnych rundy 2020 r. W państwach członkowskich ONZ pełne badanie realizowane jest raz na 10 lat i obejmuje wszystkie gospodarstwa rolne. Poprzedni Powszechny Spis Rolny odbył się w Polsce w 2010 r.

Najbliższy Powszechny Spis Rolny będzie prowadzony w całej Polsce od
1 września do 30 listopada 2020 r. według stanu w dniu 1 czerwca 2020 r.

Ustawa o spisie rolnym reguluje zakres, formę i tryb przeprowadzenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego powszechnego spisu rolnego w 2020 r. oraz zakres, formę i tryb prac związanych z przygotowaniem i opracowaniem wyników spisu.

Realizacją spisu rolnego kierują kolejno:

• Generalny Komisarz Spisowy – Prezes GUS, dr Dominik Rozkrut;
• Zastępca Generalnego Komisarza Spisowego – dyrektor Centralnego Biura Spisowego (CBS) – dr Janusz Dygaszewicz;
• Wojewódzki komisarz spisowy – wojewoda w wojewódzkim biurze spisowym, którego zastępuje dyrektor właściwego urzędu statycznego;
• Gminny komisarz spisowy – wójt/burmistrz/prezydent w gminnym biurze spisowym.

Spis rolny zostanie prowadzony w gospodarstwach rolnych:

• osób fizycznych (gospodarstwach indywidualnych);
• osób prawnych;
• jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Wszystkie podmioty zobowiązane są do udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi w formie samopisu internetowego, wywiadu telefonicznego lub bezpośrednio w trakcie rozmowy z rachmistrzem spisowym.

Rolnicy będą mogli udzielić informacji o gospodarstwach rolnych poprzez:

• Samospis internetowy przeprowadzony za pośrednictwem interaktywnej aplikacji, która będzie dostępna na stronie internetowej: spisrolny.gov.pl ;
• Telefonicznie – dzwoniąc na infolinię spisową pod numer 22 279 99 99

Z użytkownikami gospodarstw rolnych, którzy nie spiszą się samodzielnie skontaktują się rachmistrzowie spisowi:

• Telefonicznie, w celu przeprowadzenia spisu w wywiadzie telefonicznym,
• Bezpośrednio – w celu przeprowadzenia spisu w wywiadzie bezpośrednim w miejscu dogodnym dla użytkownika gospodarstwa rolnego.

Rolniku, Twoje dane są u nas bezpieczne!
Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Następnie na ręce właściwego komisarza spisowego składają pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”

Nie masz w domu dostępu do Internetu? Jest na to sposób!
W gminnych biurach spisowych zapewnimy Ci bezpłatny dostęp do pomieszczeń wyposażonych w sprzęt komputerowy.

Spisz się przez telefon!

Od 1 września na infolinii spisowej (pod numerem 22 279 99 99) będzie również możliwość spisania się przez telefon. Po połączeniu się z numerem wybierz „1” – zostaniesz skierowany na infolinię spisową. Następnie wybierz opcję „Spisz się przez telefon”, połączysz się z naszym rachmistrzem – to doskonale przygotowana osoba do przeprowadzenia z Tobą spisu przez telefon.

(Koszt połączenia jest zgodny z cennikiem operatora).

Obecnie trwają prace organizacyjne i przygotowawcze do spisu rolnego. PSR będzie promowany na poziomie ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym poprzez media tradycyjne (radio, telewizję, prasę) oraz Internet (stronę www.spisrolny.gov.pl, media społecznościowe, serwisy informacyjne on-line). Zostanie przeprowadzona ogólnopolska kampania informacyjna „Spiszmy się, jak na rolników przystało”. W jej ramach rolnicy zostaną poinformowani o obowiązku spisowym, możliwych metodach spisu i bezpieczeństwie danych.

O co zapytamy w spisie rolnym

Formularz spisowy jest podzielony na 11 działów. Wydaje się, że to dużo, jednak należy pamiętać, że nie wszystkie pytania, czy nawet całe działy będą dotyczyć Państwa gospodarstwa rolnego.

Chcemy podkreślić, że formularz spisowy nie zawiera pytań, na które odpowiedzi GUS uzyska ze źródeł administracyjnych.

Poniżej przedstawiamy zakres informacji, które będziemy zbierać w poszczególnych działach formularza. Zapoznanie się z nim ułatwi i skróci czas trwania samospisu czy wywiadu. Należy pamiętać, że spis zostanie przeprowadzony w miesiącach wrzesień – listopad br., a będziemy pytać o dane według stanu na dzień 1 czerwca br., lub za okres 12 miesięcy liczony od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie. Zachęcamy do poświęcenia chwili czasu na przypomnienie sobie i przygotowanie niezbędnych informacji przed rozpoczęciem spisu.

DZIAŁ I – UŻYTKOWANIE GRUNTÓW

W dziale tym zapytamy, czy gospodarstwo rolne 1 czerwca 2020 r. użytkowało/posiadało grunty niezależnie od tytułu władania, tj.: własne, dzierżawione od innych oraz wspólne, ale tylko w części przypadającej użytkownikowi.

Zbierane będą dane o powierzchni (w hektarach lub arach) poszczególnych rodzajów gruntów wchodzących w skład gospodarstwa. 

Należy pamiętać, że do powierzchni gruntów gospodarstwa rolnego nie zaliczamy gruntów własnych, które zostały wydzierżawione innym osobom.

Użytki rolne pozostałe to użytki wyłączone z produkcji i płodozmianu, jednak znajdujące się w kondycji pozwalającej na ich szybką i przy poniesieniu niewielkich nakładów rekultywację. Jeśli tak nie jest, należy ich powierzchnię ująć w pozostałych gruntach.

Ogrody przydomowe, to powierzchnie, na ogół koło domu, wykorzystywane do uprawy roślin przeznaczonych do spożycia przez gospodarstwo domowe rolnika. Nie należy tu ujmować powierzchni ogrodów ozdobnych, trawników, czy terenu wykorzystywanego w celach rekreacyjnych.

DZIAŁ II - POWIERZCHNIA ZASIEWÓW

W tej części formularza zostaną zebrane informacje, według stanu na dzień 1 czerwca br., o powierzchni zasiewów wszystkich upraw rolnych i ogrodniczych, w plonie głównym i poplonach, z wyszczególnieniem czy są to uprawy w gruncie czy pod osłonami.

W celu uniknięcia sytuacji pominięcia roślin, które z reguły są uprawiane na mniejszych powierzchniach, pierwsze pojawią się pytania o ogólną powierzchnię uprawy (w ha,a):

• kwiatów i roślin ozdobnych, w podziale według ich przeznaczenia, tj. na cele ozdobne lub na rozsady/nasiona,
• ziół i przypraw, w podziale według ich przeznaczenia, tj. na cele ozdobne lub na rozsady/nasiona.

Następnie poprosimy o wymienianie i podawanie powierzchni każdej innej uprawy rolnej i ogrodniczej prowadzonej w gospodarstwie, z podziałem według ich przeznaczenia, tj.: do spożycia, na paszę, zielonkę, ziarno lub rozsadę.

Dodatkowo zapytamy o powierzchnię uprawy grzybów jadalnych, wyjątkowo w m2 i w okresie 12 miesięcy liczonym od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 roku włącznie.

DZIAŁ III - ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE

Zwierzęta gospodarskie to zwierzęta utrzymywane w celu osiągnięcia korzyści gospodarczych, np. produkcji mięsa, mleka i innych produktów zwierzęcych, a także w przypadku koni, wykorzystywane jako siła pociągowa i dla celów rekreacyjnych oraz sportowych.

Do zwierząt gospodarskich nie zalicza się zwierząt (z wyjątkiem koni) utrzymywanych wyłącznie dla celów rekreacyjnych lub terapeutycznych.

W spisie zbierane będą dane o liczbie poniżej wymienionych gatunków zwierząt gospodarskich, ale tylko tych, które znajdowały się 1 czerwca br. w spisywanym gospodarstwie rolnym:

• bydła w podziale na grupy wiekowo – użytkowe,
• świń w podziale na grupy wagowo – użytkowe,
• owiec w podziale na grupy użytkowe,
• kóz w podziale na grupy użytkowe,
• drobiu w podziale na gatunki,
• koni,
• królików,
• pozostałych zwierząt futerkowych,
• pni pszczelich,
• pozostałych gatunków (utrzymywanych dla uzyskania mięsa czy wełny) razem (np.: jeleniowate, dziki, świniodziki, lamy, alpaki), w tym zwierząt jeleniowatych (jelenie, sarny, daniele, łosie, renifery).

Należy pamiętać, że spisowi podlegają zwierzęta gospodarskie, które:

• były własnością użytkownika gospodarstwa rolnego lub członków jego gospodarstwa domowego, i które znajdowały się w gospodarstwie rolnym lub przebywały na wypasie na gruntach nie stanowiących gospodarstw rolnych (np. redyki),
• należały do innych niż ww. właścicieli, i które przetrzymywane były czasowo lub stale w spisywanym gospodarstwie,

wyjątek stanowią pnie pszczele, które należy spisać u ich właściciela niezależnie od miejsca gdzie się znajdowały.

Może się zdarzyć, że właściciel pszczół, nie użytkuje żadnych gruntów, a ule trzyma na gruntach (np. polana leśna, łąka) użytkowanych przez inne osoby fizyczne czy prawne. W tym przypadku, właściciel pni pszczelich również podlega spisowi.

W dziale III zbierane będą także dane o sposobie utrzymania bydła, świń i kur niosek, o:

• liczbie stanowisk dla bydła w różnych typach obór,
• prowadzeniu wypasu pastwiskowego (czas trwania i liczba wypasanego bydła),
• liczbie stanowisk dla świń w różnych typach chlewni,
• liczbie stanowisk dla kur niosek w różnych typach kurników.

Dane te będą dotyczyły okresu 12 miesięcy liczonego od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

DZIAŁ IV – NAWOŻENIE

Dane zbierane w dziale IV dotyczą okresu 12 miesięcy liczonego od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

W tej części formularza poprosimy rolników o podanie jakie nawozy mineralne oraz wapniowe (według nazw handlowych) i w jakiej ilości (w decytonach (dt) lub w litrach masy towarowej, w przypadku nawozów wapniowych tylko w dt) zużyto do nawożenia w gospodarstwie rolnym. Zapytamy także o ogólną (bez podziału na uprawy) powierzchnię nawożoną (w ha,a) ww. nawozami.

Kolejne pytania będą dotyczyły nawozów naturalnych (tj.: obornika, pomiotu ptasiego, gnojówki i gnojowicy). Poprosimy o podanie następujących informacji:

• ilość zużytego obornika i pomiotu ptasiego (w dt), gnojówki i gnojowicy (w m3) oraz ogólna (bez podziału na poszczególne uprawy) powierzchnia (w ha,a) na której zastosowano wymienione nawozy,
• jaki procent dostępnych w gospodarstwie nawozów naturalnych wykorzystano do nawożenia,
• rodzaje zastosowanych metod aplikacji nawozów naturalnych (rozrzutowo, bez przyorania, przez rozlewanie pasmowe lub aplikację doglebową) i udział ilości nawozów naturalnych zastosowanych wskazanymi przez respondenta metodami w ogólnej ilości nawozów naturalnych zużytych do nawożenia (w %),
• ilość nawozów naturalnych wywiezionych do innego gospodarstwa lub biogazowni (w dt lub m3),
• ilość nawozów naturalnych przywiezionych do gospodarstwa w celu nawożenia (w dt lub m3),
• sposób przechowywania nawozów naturalnych (na pryzmach kompostowych, na płycie obornikowej, pod podłogą rusztową, na głębokiej ściółce, w zbiorniku) i udział ilości nawozów przechowywanych określonymi przez respondenta sposobami w ogólnej ilości nawozów naturalnych przechowywanych w gospodarstwie (w %),
• czas przechowywania nawozów naturalnych (w miesiącach).

Dodatkowo zapytamy o to czy w gospodarstwie zastosowano, a jeśli tak, to ile zużyto (w dt) nawozów organicznych, innych niż nawozy zielone, obornik, pomiot ptasi, gnojówka, gnojowica. Należy tu uwzględnić odpady przemysłu spożywczego, osady ściekowe, poferment.

DZIAŁ V - OCHRONA ROŚLIN

Dane zbierane w tym dziale dotyczą okresu 12 miesięcy liczonego od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

Zbierane będą informacje o liczbie zabiegów środkami ochrony roślin wykonanych na następujące grupy upraw: zboża, warzywa, sady i inne uprawy trwałe oraz pozostałe uprawy (uprawy okopowe, w tym ziemniaki, uprawy strączkowe, motylkowe, przemysłowe, oleiste, pastewne, zioła, kwiaty, trawy polowe i truskawki), a także w magazynach.

W kolejnym pytaniu poprosimy o zaznaczenie odpowiedzi, z jakiego rodzaju wsparcia korzystał respondent przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu środków ochrony roślin (do wyboru: doradztwo personalne, systemy wspomagania, informacja o progach ekonomicznej szkodliwości, prowadzony monitoring organizmów szkodliwych, inne źródła).

Zapytamy także o liczbę niestandardowych urządzeń do zabiegów środkami ochrony roślin (tj.: zaprawiarek, opryskiwaczy ręcznych, taczkowych lub plecakowych, specjalnych instalacji w szklarniach lub tunelach i innego sprzętu).

Poprosimy również o ocenę znajomości zasad integrowanej ochrony roślin (do wyboru: wysoka, średnia, niska, brak znajomości tych zasad).

DZIAŁ VI - BUDYNKI GOSPODARSKIE

Informacje o budynkach gospodarskich dotyczą okresu 12 miesięcy liczonego od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

W dziale tym poprosimy o podanie liczby i powierzchni (w m2) specjalistycznych budynków inwentarskich (obór, chlewni, kurników). Spisowi nie podlegają budynki wielofunkcyjne lub budynki inwentarskie, gdzie utrzymywane są dwa lub więcej gatunków zwierząt.

Zapytamy także o liczbę i pojemność pozostałych budynków gospodarskich:

• silosów zbożowych i silosów paszowych, sortowni, przechowalni, chłodni i kopców ziemnych (pojemność w tonach),
• silosów na kiszonki oraz stodół (pojemność w m3).

 

DZIAŁ VII – CIĄGNIKI, MASZYNY I URZĄDZENIA ROLNICZE

Zbierane dane dotyczą stanu w dniu 1 czerwca 2020 r.

W ramach działu VII zbierzemy informacje o:

• liczbie ciągników i ładowarek teleskopowych według ich mocy,
• liczbie wybranych maszyn i urządzeń rolniczych: kombajnów (zbożowych, buraczanych, ziemniaczanych, do zbioru owoców), silosokombajnów, kopaczek do ziemniaków, pras i przyczep zbierających, sadzarek do ziemniaków, siewników, agregatów uprawowych, opryskiwaczy polowych i sadowniczych, rozsiewaczy nawozów i wapna, rozrzutników, robotów udojowych,
• liczbie maszyn wykorzystujących sygnał GPS.

Dodatkowo zapytamy czy rolnik w okresie 12 miesięcy kończącym się 1 czerwca 2020 r., korzystał z maszyn lub urządzeń będących własnością innych gospodarstw rolnych lub firm usługowych (odpowiedź „Tak” lub „Nie”).

DZIAŁ VIII – DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Dane zbierane w tym dziale dotyczą okresu 12 miesięcy liczonego od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

Jeżeli użytkownik sprzedawał wytworzone w gospodarstwie produkty rolne oraz zwierzęta gospodarskie, to zapytamy jaką część (w %) tej sprzedaży stanowiła sprzedaż bezpośrednio konsumentom (tj. na targowiskach, we własnych sklepach czy w ramach sprzedaży międzysąsiedzkiej).

Wytworzone w gospodarstwie produkty mogą być też spożywane przez członków gospodarstwa domowego użytkownika. W związku z tym zapytamy, czy wartość samozaopatrzenia żywnościowego stanowi więcej niż 50% wartości końcowej produkcji rolniczej. Poniższy schemat wyjaśni, co należy rozumieć pod wymienionymi pojęciami

                                                       

W gospodarstwie rolnym oprócz działalności rolniczej, mogą być prowadzone inne działalności, w tym inna niż rolnicza działalność zarobkowa bezpośrednio związana z gospodarstwem rolnym. „Bezpośrednio związana” oznacza, że wykorzystywane są zasoby gospodarstwa rolnego (teren, pracownicy, budynki gospodarskie, maszyny, itp.) i/lub produkty rolne w nim wytworzone.

Jeżeli taka działalność jest prowadzona zapytamy o jej:

• rodzaje, czy prowadzona jest np. agroturystyka, usługi lub przetwórstwo produktów rolnych,
• znaczenie dla gospodarstwa rolnego, tzn. poprosimy o określenie przybliżonego procentowego udziału przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług z działalności gospodarczej innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem rolnym w wartości ogólnej sprzedaży produkcji gospodarstwa rolnego, którą przyjmuje się za 100%.

 

 

Należy podkreślić, że w spisie nie będziemy zbierać danych o wielkości ani o wartości wytworzonej w gospodarstwie produkcji rolniczej czy sprzedaży produktów rolnych oraz wyrobów i usług z działalności innej niż rolnicza, ani o wartość uzyskiwanych dopłat bezpośrednich. Prosimy, żeby respondenci przypomnieli/ przygotowali sobie te informacje tylko jako pomoc do oszacowania i podania danych procentowych, które wymieniono powyżej.

DZIAŁ IX – STRUKTURA DOCHODÓW GOSPODARSTWA DOMOWEGO Z UŻYTKOWNIKIEM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNEGO.

W dziale tym chcemy uzyskać informacje o tym jakie były źródła dochodów gospodarstwa domowego z użytkownikiem gospodarstwa indywidualnego uzyskanych w okresie 12 miesięcy liczonym od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie.

Łączne dochody gospodarstwa domowego z użytkownikiem gospodarstwa rolnego stanowią sumę dochodów wszystkich osób (spokrewnionych lub niespokrewnionych) zamieszkujących razem z użytkownikiem gospodarstwa rolnego i wspólnie z nim utrzymujących się.

Nie będziemy pytali o wielkość dochodów, tylko o ich strukturę. Oznacza to, że łączne dochody gospodarstwa domowego należy przyjąć za 100% i następnie podać w przybliżeniu, ile % stanowiły dochody uzyskane z tytułu:

• prowadzenia działalności rolniczej (należy tu uwzględnić również dotacje związane z produkcją rolniczą),
• prowadzenia na rachunek własny pozarolniczej działalności gospodarczej,
• pracy najemnej,
• emerytur i rent,
• innych niezarobkowych źródeł (np.: zasiłek wychowawczy, program Rodzina 500+, stypendium, dochody z dzierżawy ziemi).

 

DZIAŁ X - AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA

W dziale tym zapytamy kto i w jakim wymiarze czasu pracował w okresie 12 miesięcy liczonym od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie (tzw. aktywność stała):

• przy produkcji rolniczej w spisywanym gospodarstwie rolnym,
• w pozarolniczej działalności gospodarczej (inna niż rolnicza działalność zarobkowa bezpośrednio związana z gospodarstwem rolnym i pozostała).

W gospodarstwach indywidualnych pracować może użytkownik i członkowie jego rodziny oraz pracownicy najemni.

W gospodarstwach osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej pracują osoby tam zatrudnione lub pracujące na innych zasadach (np. uczniowie, praktykanci, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, zakonnicy).

W obu ww. typach gospodarstw rolnych spisywana będzie osoba kierująca gospodarstwem rolnym. W gospodarstwach indywidualnych kierującym jest na ogół, choć nie zawsze, użytkownik. W gospodarstwach rolnych osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej kierującym jest pracownik najemny.

Dla osoby kierującej, oprócz informacji o wymiarze czasu pracy, zbierzemy, według stanu na dzień 1 czerwca 2020 r., następujące dane: rok urodzenia, płeć, wykształcenie (w tym kursy doszkalające), rok rozpoczęcia kierowania gospodarstwem rolnym. Zapytamy także czy dla kierowanego przez tę osobę gospodarstwa rolnego został sporządzony indywidualny plan bezpieczeństwa (dokument dotyczący występujących w gospodarstwie zagrożeń dla życia i zdrowia oraz zasady służące ich zapobieganiu).

Odpowiedź na pytania o czas pracy będzie polegała na zaznaczeniu odpowiedniego pola w formularzu. Jako pracę na pełny etat przyjęto 2120 godzin (265 dni roboczych po 8 godzin pracy dziennie). Respondent będzie miał do wyboru następujące zakresy wymiaru czasu pracy:

• poniżej 0,05 etatu (tj. 1-14 dni, a więc poniżej pół miesiąca),
•  od 0,05 do poniżej 0,25 etatu (tj. 15-66 dni, a więc od pół miesiąca do 3 miesięcy),
• od 0,25 do poniżej 0,5 etatu (tj. 67-132 dni, a więc od 3 do 6 miesięcy),
• od 0,5 do poniżej 0,75 etatu (tj. 133-198 dni, a więc od 6 do 9 miesięcy),
• od 0,75 do poniżej 1 etatu (tj. 199-264 dni, a więc od 9 do 12 miesięcy),

1 etat (tj. 265 dni i więcej) - oznacza 1 pełny etat lub 12 miesięcy w roku i przedział ten dotyczy również osób, które przepracowały większą liczbę godzin w ciągu roku niż odpowiadającą 1 etatowi.

Dodatkowo, dla członków rodziny użytkownika gospodarstwa indywidualnego, poprosimy o podanie informacji czy w  tygodniu od 26 maja do 1 czerwca 2020 r. (tzw. aktywność bieżąca) wykonywali pracę w gospodarstwie rolnym i poza nim.

DZIAŁ XI - CHÓW I HODOWLA RYB

Jeżeli w gospodarstwie rolnym, w okresie 12 miesięcy liczonym od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r., prowadzony był chów/hodowla ryb, zapytamy o:

• powierzchnię stawów rybnych i objętość urządzeń do chowu i hodowli ryb,
• gatunki utrzymywanych ryb.

Kto jest objęty spisem rolnym?

Powszechny Spis Rolny 2020 obejmie wszystkie gospodarstwa rolne zarówno osób fizycznych (tj. gospodarstwa indywidualne) jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Spisywane będą gospodarstwa, które 1 czerwca br. prowadziły działalność rolniczą.

Do działalności rolniczej prowadzonej przez gospodarstwo rolne zalicza się:

• uprawę roślin, która obejmuje: wszystkie uprawy rolne (w tym również uprawę grzybów jadalnych), warzywnictwo i ogrodnictwo, szkółkarstwo, hodowlę i nasiennictwo roślin rolniczych i ogrodniczych,
• chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, tj. bydła, owiec, kóz, koni, świń, drobiu, królików, pozostałych zwierząt futerkowych, zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych (np. dziki, sarny, daniele, lamy) i pszczół,
• utrzymywanie gruntów rolnych, już niewykorzystywanych do celów produkcyjnych, według zasad dobrej kultury rolnej (zgodnie z normami).

Jaką grupę obejmują gospodarstwa rolne prowadzone przez osoby fizyczne, czyli gospodarstwa indywidualne?

• gospodarstwa rolne o powierzchni 1 ha i więcej użytków rolnych,
• gospodarstwa rolne o powierzchni poniżej 1 ha użytków rolnych (w tym nieposiadające użytków rolnych) prowadzące działy specjalne produkcji rolnej lub produkcję rolną (roślinną i/lub zwierzęcą) o znaczącej, określonej następującymi progami skali: 0,5 ha dla: drzew owocowych, krzewów owocowych, warzyw gruntowych, truskawek gruntowych oraz chmielu; 0,3 ha dla szkółek sadowniczych i szkółek ozdobnych; 0,1 ha dla tytoniu; 5 sztuk dla bydła ogółem; 20 sztuk dla świń ogółem; 5 sztuk dla loch; 20 sztuk dla owiec ogółem i kóz ogółem; 100 sztuk dla drobiu ogółem; 10 sztuk dla zwierząt dzikich utrzymywanych w systemie fermowym; 20 pni dla pszczół.

Jakie gospodarstwa rolne obejmują gospodarstwa prowadzone przez osoby prawne lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej?

Są to gospodarstwo rolne prowadzone przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, którego podstawowa działalność jest zaliczana według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) do sekcji A, dział 01, grupy: 01.1, 01.2, 01.3, 01.4, 01.5, 01.6, klasa 01.61 – działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną (utrzymywanie gruntów w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska), a także niezależnie od zaklasyfikowania działalności podstawowej, gdy w gruntach użytkowanych przez jednostkę powierzchnia użytków rolnych przekracza 1 ha lub prowadzony jest chów/hodowla zwierząt gospodarskich.

Spisowi podlegają również gospodarstwa rolne nietowarowe (tj. nie prowadzące sprzedaży wytworzonych produktów rolnych i zwierząt gospodarskich), czyli takie, które produkują  wyłącznie na samozaopatrzenie gospodarstwa domowego lub których działalność rolnicza ogranicza się tylko i wyłącznie do utrzymywania gruntów rolnych, już niewykorzystywanych do celów produkcyjnych, w dobrej kulturze rolnej.

Kto powinien udzielić odpowiedzi na pytania spisowe?

Gospodarstwa rolne spisujemy u ich użytkowników, a nie u właścicieli. Oznacza to, że jeżeli  właściciel gospodarstwa wydzierżawił je w całości innej osobie i w dniu 1 czerwca 2020 r. ta osoba była użytkownikiem tego gospodarstwa, to powinno być ono spisane u użytkownika. Spisem nie są objęci właściciele gruntów nie prowadzący działalności rolniczej.

Kim jest użytkownik gospodarstwa rolnego?

Za użytkownika gospodarstwa rolnego uważa się osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, faktycznie użytkującą gospodarstwo rolne (tj. na której rachunek i w której imieniu gospodarstwo jest prowadzone i która jest odpowiedzialna za gospodarstwo prawnie i ekonomicznie), niezależnie od tego, czy jest właścicielem, dzierżawcą tego gospodarstwa czy też użytkuje je z innego tytułu i niezależnie od tego, czy grunty wchodzące w skład gospodarstwa rolnego są położone na terenie jednej czy kilku gmin.

Za osobę kierującą gospodarstwem rolnym uważa się pełnoletnią osobę fizyczną upoważnioną przez właściciela/użytkownika gospodarstwa rolnego do podejmowania oraz nadzorowania lub wykonywania decyzji bezpośrednio związanych z procesami produkcyjnymi.

Użytkownik gospodarstwa indywidualnego jest na ogół jednocześnie osobą kierującą tym gospodarstwem. Jeśli tak nie jest, użytkownik powinien poprosić osobę kierującą o wypełnienie formularza lub skierować rachmistrza do osoby kierującej, bo ta, z racji pełnionych obowiązków, zna gospodarstwo najlepiej.

W razie nieobecności osoby kierującej, wywiadu może udzielić użytkownik, a w przypadku gdy jest to również niemożliwe, pełnoletnia osoba z jego gospodarstwa domowego najlepiej orientująca się w sprawach gospodarstwa rolnego.

PRAWO

Podstawy prawne Powszechnego Spisu Rolnego 2020: 

Spisy rolne odbędą się w tym roku we wszystkich państwach należących do Unii Europejskiej. Ten obowiązek nakłada na wszystkie kraje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE oraz rekomendacjami Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).

Polska jako pełnoprawny członek Unii jest zobligowana do przeprowadzenia spisu rolnego. Dlatego też Sejm RP uchwalił 31 lipca 2019 roku ustawę o Powszechnym Spisie Rolnym. To właśnie z ustawy wynika, że spis jest obowiązkowy. Brak udziału w spisie rolnym może skutkować nałożeniem kary grzywny określonej w ustawie o statystyce publicznej.

Ustawa o spisie rolnym reguluje zakres, formę i tryb przeprowadzenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego powszechnego spisu rolnego w 2020 r., oraz zakres, formę i tryb prac związanych z przygotowaniem i opracowaniem wyników spisu.

BEZPIECZEŃSTWO

Rolniku, Twoje dane są u nas bezpieczne!
Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Następnie na ręce właściwego komisarza spisowego składają pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”

Statystyka a ochrona danych w PSR

Badania statystyki publicznej są wyjątkiem, jeżeli chodzi o prawa osób do ochrony swoich danych. Zgodnie z zapisami europejskich aktów prawnych „prawo do bycia zapomnianym” nie przysługuje, jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne do celów statystycznych.

Polska ustawa o PSR 2020 wymienia wprost artykuły rozporządzenia o RODO, które nie mają zastosowania. I tak respondentom nie przysługuje prawo do:

• dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych,
• sprostowania (poprawiania) danych osobowych,
• ograniczenia przetwarzania danych osobowych,
• sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych.

Co powinieneś widzieć o bezpieczeństwie danych osobowych w spisach powszechnych

 Uwzględniając charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania danych oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie i wadze zagrożenia, Administrator Danych, którym jest Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby przetwarzanie odbywało się zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

W procesie przetwarzania danych osobowych uczestniczą wyłącznie osoby upoważnione przez Administratora Danych do przetwarzania danych osobowych z zachowaniem zasady wiedzy koniecznej.

Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Zasada tajemnicy statystycznej ma charakter absolutny, jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków dających możliwość jej uchylenia.

Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Następnie na ręce właściwego komisarza spisowego składają pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”

Dane pozyskane podczas spisów mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do aktualizacji operatów do badań statystycznych prowadzonych przez służby statystyki publicznej.

Udostępnianie lub wykorzystywanie danych uzyskanych w spisach dla innych niż podane celów jest zabronione, pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Spisy, tak jak wszystkie prowadzone przez GUS badania statystyczne, realizowane są z zachowaniem wysokich standardów bezpieczeństwa, w oparciu o nowoczesne techniki teleinformatyczne. Narzędzia oraz procedury w zakresie bezpieczeństwa stosowane przez statystykę publiczną spełniają najwyższe standardy i zapewniają pełną ochronę gromadzonych informacji.

Badania statystyczne statystyki publicznej są uregulowane odmiennie, jeżeli chodzi o prawa osób do ochrony swoich danych. Zgodnie z zapisami europejskich aktów prawnych „prawo do bycia zapomnianym” nie przysługuje, jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne do celów statystycznych.

Polska ustawa o PSR 2020 wymienia wprost artykuły rozporządzenia RODO, które nie mają zastosowania. I tak respondentom nie przysługuje prawo do:

• dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych,
• sprostowania (poprawiania) danych osobowych,
• ograniczenia przetwarzania danych osobowych,
• sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych.

Administrator danych realizuje obowiązek informacyjny wobec osób, których dane będą przetwarzane poprzez udostępnienie klauzuli informacyjnej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej GUS i stronie internetowej PSR 2020.